Zahartzea, Esklerosi Anizkoitzaren tratamenduan aztertu beharreko beste alderdi bat
2050ean, biztanleriaren % 22k 60 urte baino gehiago izango ditu, 2015eko kopurua bikoiztuz, eta bizi-itxaropenak, garai horretan, 100 urteak gaindi litzake herrialde garatuenetan. Esklerosi Anizkoitza duten pertsonen kasu zehatzean, osasun-laguntza eta gaixotasuna aldatzen duten terapiak erabakigarriak izan dira bizi-itxaropena handitzeko. Zalantzarik gabe, berri ona da, baina erronka eta zalantza berriak sortzen ditu gaixotasunaren bilakaerari buruz, tratamenduak aldatzeko aukera izango den edo ez, edo adinarekin lotutako beste gaitz batzuek eragiten duten moduari buruz.
Immunoseneszentzia
Egia esan, entsegu kliniko askorik egon ez arren, hasi dira alderdi batzuk aztertzen, esate baterako, immunoseneszentzia, hau da, zahartzaroari lotutako narriadura immnunologikoa.
Nafarroako Ospitaleko Neurologia Zerbitzuak egindako ‘Immunoseneszentzia: adinaren rola Esklerosi Anizkoitzean’ azterlanaren arabera, immunitate-sistema zahartzeak, oro har, arrisku handiagoa dakar adineko pertsonen artean infekzioak, tumoreak eta gaixotasun autoimmuneak izateko. «Esklerosi anizkoitzean, gainera, neurodegenerazioan azelerazioa gertatzen da, nerbio-sistemak erremielinizatzeko gaitasuna galtzen duelako», azaldu dute. «Fenomeno hori bereziki garrantzitsua da gaixotasun autoimmuneak dituzten edo tratamendu immunomodulatzaileak dituzten pertsonengan», adierazi dute.
Ildo horretan, txostenaren arabera, «zahartzean berezkoa den eta egokitzen doan immunitate-sisteman gertatzen diren aldaketa sakonek eragin dezakete forma primarioen eragina 50 urtetik gorakoen artean handiagoa izatea». Era berean, fenomeno horrek «infekzioak, tumoreak eta gaixotasun kardiobaskularrak izateko arriskua areagotzen duela dirudi», eta «zenbait farmako immunomodulatzailerekiko intolerantziarekin edo eraginkortasun-galerarekin lotu liteke». Bestalde, adierazi dutenez, «bizitzako laugarren hamarkadatik aurrera gertatzen den erremielinizazio-ahalmen murritzak EA duten adinekoen garun-ehunaren endekapen-prozesuari laguntzen dio»
Entsegu klinikoa abian
Ikerketan azken urteetan sistema immuneak gaixotasunean duen garrantzia ezagutzeko egin diren aurrerapenak jaso dira, eta horri esker, EA aldatzen duten tratamenduen aukera zabaldu egin da forma errepikari-atzerakarietan, eta datozen urteetan tratamendu berriak argitara aterako direla aurreikusten bada ere, «aurrerapen horrek eragin eskasa izan du forma progresiboen tratamenduan».
Ildo horretan, ohartarazi dute orain arte ikerketek adineko pazienteak baztertu egin dituztela, eta, «beraz, talde horretako eraginkortasun- eta segurtasun-daturik ez dagoela». Hala ere, gaixotasuna aldarazten duten farmakoek adineko pazienteengan duten eraginari buruzko informazioa «funtsezkoa» da, izan ere, «adinekoak ordezkatuta ez dauden egungo gida terapeutikoei jarraituz» tratatzen ari baitira. «Benetako premia dago paziente horien talde zabalekin azterketa gehiago egiteko eta biztanleria hori barne hartzen duten tratamendu-gida berriak garatzeko», ohartarazi dute.
Dokumentuan jakinarazten da ausazko entsegu kliniko bat (DISCOMS) abiarazi dela, tratamendua eten ondoren 55 urtetik gorako pazienteek errepikapen klinikoak edo erradiologikoak izateko duten arriskua baloratzeko. «Horrek datu gehiago emango ditu, enpresa farmazeutikoek maiz gutxiegi ordezkatzen duten pazienteen azpitalde baten jarrera terapeutikoa erabakitzen lagunduko dutenak, baina bereziki garrantzitsua izango da EA duten pazienteak tratatzen dituzten neurologoen egunerokoan», iragarri dute.
Adinaren koerikortasunak
Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) honela definitzen du zahartzea: «sortzean hasten den prozesu fisiologikoa da, eta aldaketak eragiten ditu espezieen ezaugarrietan bizi-ziklo osoan; aldaketa horiek mugatu egiten dute organismoak ingurunearekiko duen moldagarritasuna». Egungo aurreikuspenen arabera, biztanleriaren erdiak gaixotasun kroniko bat garatuko du zahartzean.
Batzuek berdin eragiten diete Esklerosi Anizkoitza duten pertsonei eta gaixotasun hori ez dutenei, baina beren bizi-kalitatea larriagotu dezakete. Artritisaren kasua da, adineko helduen artean desgaitasunaren eta minaren kausa ohikoena, eta EA duten pertsonen kasuan, dagoen desgaitasun-maila handitzea eragin dezake. Ez da erraza min bat eta bestea bereiztea, horregatik gomendatzen da zahartze-prozesuaren ondoriozko edozein patologia dagokion medikuak artatzea eta neurologoarekin partekatzea.
Emakumeen kasuan, sintoma menopausikoak, esate baterako, itolarriak, suminkortasuna edo loaren nahasmenduak, Esklerosi Anizkoitzaren sintomekin gainjar daitezke; beraz, garrantzitsua da erreferentziazko espezialistarekin hitz egitea.
Prebentzioa eta ohitura onak
Hipertentsioak, entzumen- eta ikusmen-gabeziek eta diabetesak, adinari lotuak, etengabeko lehen mailako arreta behar dute, beste patologia batzuk eta horien konplikazioak prebenitzeko.
Era berean, ariketa erregularrak eta dieta osasuntsuak bizitzaren parte izan behar dute zahartze osasuntsua izateko, eta horrek Esklerosi Anizkoitza duten pertsonak barne hartzen ditu. Pertsona bakoitzari egokitutako ariketak zahartzea eta mugikortasun-galera mantsotu ditzake. Pisua kontrolatzeak obesitatea eta horri lotutako gaixotasunak saihesten ditu.
Iturriak
https://www.fem.es/es/envejecimiento-y-esclerosis-multiple-como-lo-afrontan-las-personas-mayores/
