Kaleratu nazakete

Kaleratu nazakete lanerako ezintasun iraunkorra izateagatik?

Ez. Gobernu zentralak, 2024ko maiatzean, langilearen lanerako ezintasun iraunkorra lan-harremana amaitzeko arrazoi automatikotzat aitortzea ezabatzea onartu du. Aldaketa hori aurrerapauso handia da desgaitasuna duten pertsonen lan-diskriminazioaren aurkako borrokan, eta lanerako eskubidea baldintza duinetan gauzatzen jarraitu ahal izatea ahalbidetzen du, haien osasun-egoera nabarmen aldatzen bada ere.

Orain arte, Ezintasun Iraunkor Osoa, Absolutua edo Baliaezintasun Handia lortzean, lan-harremana automatikoki iraungitzen zen, eta pertsonari lanpostuan laguntzen jarraitzeko aukera kentzen zitzaion. Langileen Estatutuaren 49.1.e artikulua aldatuta, kasu hori ezabatu egin da, eta lehentasuna eman zaio enpleguan jarraitzeari, eta enpresei arrazoizko egokitzapenak egiteko betebeharra ezarri zaie, desgaitasunen bat duten pertsonek beren lanpostuan jarrai dezaten edo beste eginkizun bateragarri batzuetan birkokatuak izan daitezen.

Neurri horrek kolektibo horrentzako enplegu duina babestu eta sustatzera bideratutako ikuspegi-aldaketa islatzen du, lehen egoera horretan zeudenentzat nolabaiteko “lan-heriotza” eragiten zuten egiturazko oztopoak kenduz. Hau da, ezintasuna ez da parekatzen pertsonaren heriotza zibilarekin eta lan-heriotzarekin, funtsezko aurrerapausoa da haren eskubideen defentsan.

Langilearentzako aukerak

Araudi berriarekin, kontratua azkentzeko aukera langilearen borondatearen mende egongo da, eta langileak zera eskatu ahal izango du:

• Lanpostuaren egokitzapen arrazoizkoa, beharrezkoa eta egokia.
• Hutsik eta erabilgarri dagoen beste lanpostu batera aldatzea, bere lanbide-profilarekin bat datorrena eta egoera berriarekin bateragarria dena.

Nola jokatu

• Ezintasun iraunkorraren aitorpena jakinarazten denetik, langileak hilabete du bere lanpostuan jarraitu nahi duen ala ez erabakitzeko.
• Lanean jarraitzea aukeratuz gero, enpresak hiru hilabete izango ditu, gehienez ere, lanpostua behar berrietara egokitzeko, pertsona beste kokapen batera aldatzeko edo kontratua amaitzeko, baldin eta mutur horretara jotzeko behar diren elementuak badaude.
• Itxaronaldian, langileak aldi baterako ezintasunagatiko subsidioa jasoko du, eta horrek babeseko estaldura-hutsuneak saihesteko aukera ematen du.

Lan-eredu inklusiboagorantz

Langileen Estatutuaren 49.1.e) artikuluaren erreforma inklusio-eredu bat da, asmo onetatik haratago doana, eta lan-eremuan aukera-berdintasunaren alde egiten duten arau-aldaketa zehatzak dakartza.

Horretan oinarrituta, enpresek bermatu egin behar dute, baita gerora sortutako desgaitasun-egoeretan ere, langileek beren lanbide-jarduera beharrezko laguntzekin garatzen jarraitu ahal izango dutela.

Egoera horretan bazaude eta aholkularitza behar baduzu, jarri harremanetan ADEMBIren gizarte-laguntzako zerbitzuarekin.

Iturriak:

Desgaitasuna duten Pertsonen Ordezkarien Espainiako Batzordea (CERMI).

Lan  eta Gizarte Ekonomia Ministerioa